In theorie heeft een aanbestedende dienst het recht om een aanbestedingsprocedure terug te trekken en te besluiten opnieuw aan te besteden. Of de taak echter ongewijzigd kan blijven in het geval van een heraanbesteding hangt af van de specifieke situatie. Bijvoorbeeld, als blijkt dat inschrijvingen veel duurder zijn dan oorspronkelijk grondig geschat, dan kan heraanbesteding mogelijk zijn zonder wezenlijke verandering. Twee uitspraken van kortgedingprocedures geven meer inzicht in wanneer een raming als zorgvuldig wordt beschouwd.
In juridisch opzicht heeft een aanbestedende partij het recht om een lopende aanbesteding stop te zetten. Maar deze bevoegdheid wordt begrensd door de algemene beginselen van aanbestedingsrecht en precontractuele redelijkheid en billijkheid. In het geval van een overheidsinstantie zijn ook de algemene beginselen van behoorlijk bestuur van toepassing.
Het aanbestedingsrechtelijke beginsel van gelijke behandeling en transparantie kan betekenen dat de aanbestedende dienst na het stopzetten van een aanbestedingsprocedure de opdracht niet opnieuw mag aanbesteden. Dit is omdat er bij heraanbesteding mogelijk sprake is van (verboden) manipulatie.
In een specifieke casus werd gekeken of de gemeente Goirle na het stopzetten van een onderhandse aanbestedingsprocedure voor de bouw van een basisschool (wegens overschrijding van het budget) een nieuwe aanbestedingsprocedure voor dezelfde opdracht mocht starten.
De rechter oordeelde dat de gemeente een onzorgvuldige raming had gemaakt. Bij een zorgvuldige kostenraming had de gemeente volgens de eiser niet de tarieven van de VNG moeten gebruiken, maar die van het BDB. De rechter was het eens met dit argument en beoordeelde de raming van de gemeente als onvoldoende zorgvuldig.
In dit geval organiseerde de Stichting een Europese niet-openbare aanbestedingsprocedure conform het Aanbestedingsreglement Werken 2012 (ARW 2012). Omdat echter alle biedingen hoger waren dan haar schatting, besloot de stichting de procedure voort te zetten met een onderhandelingsprocedure. In contrast met de uitspraak in het geval van de Basisschool Kameleon, gaf de rechter in dit geval de aanbestedende dienst gelijk.
Conclusie
Zonder een zorgvuldige raming loopt de aanbestedende dienst het risico dat een heraanbesteding alleen mogelijk is op basis van een aanzienlijk gewijzigd bestek. Voor bieders kan het waardevol zijn om tijdens de informatiefase vragen te stellen om inzicht te krijgen in de manier waarop de aanbestedende dienst heeft geraamd.
Wil je meer weten over aanbestedingen en zorgvuldige ramingen? Aarzel dan niet om contact op te nemen met Martijn Jongmans, onze gespecialiseerde advocaat voor verdere inzichten. Martijn is bereikbaar via e-mail of LinkedIn.