Heeft u nog geld tegoed van een klant, maar komt deze niet over de brug? Vermoedt of weet u dat deze klant een bankrekening aanhoudt in een andere EU-lidstaat dan Nederland? Dan biedt een Europees bankbeslag mogelijk uitkomst.
Het Europees bankbeslag biedt schuldeisers de mogelijkheid om voorafgaand, tijdens of na een gerechtelijke procedure beslag te leggen op een buitenlandse bankrekening van hun schuldenaar en zodoende middelen veilig te stellen om hun vordering(en) voldaan te krijgen.
De schuldenaar wordt niet op de hoogte gesteld van een verzoek tot het leggen van Europees bankbeslag door de schuldeiser om de voor de hand liggende reden dat hij of zij hierdoor minder gelegenheid heeft om gelden alsnog weg te sluizen.
Het indienen van een verzoek tot het leggen van Europees bankbeslag is niet ingewikkeld. De Europese Commissie heeft voor dit verzoek een modelformulier opgesteld.
Wanneer de Nederlandse rechter bevoegd is om het geschil tussen de schuldeiser en de schuldenaar te beoordelen (waarover later meer), kan ook het verzoek tot het leggen van Europees bankbeslag bij de Nederlandse rechter worden ingediend. De schuldeiser dient in zijn verzoek voldoende bewijsmateriaal te verstrekken om de rechtbank ervan te overtuigen dat dringend behoefte bestaat aan het bevel tot Europees bankbeslag. Hierbij is met name van belang dat het reële risico aanwezig is dat, zonder het bevel, de latere inning van de vordering jegens de schuldenaar onmogelijk wordt gemaakt of ernstig wordt bemoeilijkt.
Voor een verzoek tot het leggen van Europees bankbeslag is van belang dat zoveel mogelijk informatie over de bankrekening van de schuldenaar wordt verstrekt. Indien het nummer van de bankrekening van de schuldenaar niet bekend is, kan worden volstaan met de naam en het adres van de bank waarbij de schuldenaar een of meer rekeningen heeft of met een nummer, zoals de bankidentificatiecode (BIC), aan de hand waarvan de bank kan worden geïdentificeerd. Des te meer informatie verstrekt wordt, des te kleiner de kans dat de bank het bevel tot beslag niet kan uitvoeren omdat zij niet met zekerheid kan vaststellen dat het gaat om de rekening van de schuldenaar.
Wanneer de schuldeiser nog geen gerechtelijk vonnis heeft verkregen waarin zijn vordering op de schuldenaar is toegewezen, dient tevens voldoende bewijs te worden verschaft over de waarschijnlijke gegrondheid van zijn vordering. Ook verlangt de rechtbank doorgaans dat de schuldeiser zekerheid stelt ter hoogte van een bedrag dat volstaat om misbruik van de procedure te voorkomen en evt. door de schuldenaar als gevolg van het bankbeslag geleden schade te vergoeden (indien later blijkt dat het beslag onterecht was). Uitsluitsel over de hoogte van de te stellen zekerheid is lastig te geven, maar om een idee te krijgen, in een rechtszaak waarin de vordering € 134.000,00 bedroeg diende zekerheid te worden gesteld voor 30% van dat bedrag, te weten € 40.000,00.
Zekerheid kan worden gesteld door onder meer een bankgarantie of een borgsom. De rechtbank kan bij wijze van uitzondering van deze regel afwijken indien het de zekerheidstelling in het licht van de omstandigheden ongepast, overbodig of onevenredig acht. Een dergelijke omstandigheid kan bijvoorbeeld zijn dat de schuldeiser bijzonder overtuigend bewijs voor zijn vordering levert, maar te weinig middelen heeft om zekerheid te stellen.
Instellen bodemprocedure
Indien het verzoek tot het leggen van Europees bankbeslag wordt gedaan voordat de schuldeiser een gerechtelijk vonnis heeft verkregen waarin zijn vordering is toegewezen, dan dient hij uiterlijk 30 dagen na de datum waarop het verzoek is ingediend of, indien dit later is, binnen 14 dagen na de datum waarop het bevel tot Europees bankbeslag is uitgevaardigd, een procedure aangaande toewijzing van zijn vordering in te stellen.
Bevoegdheid Nederlandse rechter
Van belang is verder dat de Nederlandse rechter bevoegd moet zijn om van het geschil tussen de schuldeiser en schuldenaar kennis te nemen, om tevens bevoegd te zijn kennis te nemen van het verzoek tot Europees bankbeslag. Vaak is de gerechtelijke bevoegdheid bepaald in een overeenkomst tussen partijen. Indien er geen overeenkomst is die hierover duidelijkheid verschaft, dan kunt u het beste een advocaat inschakelen die voor u kan beoordelen of de Nederlandse rechter in uw zaak bevoegd is.
Duur procedure Europees bankbeslag
Een procedure tot het verkrijgen van een bevel voor Europees bankbeslag zal meestal ongeveer een maand in beslag nemen. De rechter dient in principe binnen 10 werkdagen op een verzoek te beslissen indien de schuldeiser nog geen toewijzend gerechtelijk vonnis voor zijn vordering heeft, dan wel binnen 5 werkdagen indien de schuldeiser al wel een toewijzend vonnis heeft verkregen. Deze termijnen worden echter niet altijd gehaald door de rechtbank.
Verzoek voor het verkrijgen van rekeninginformatie
Indien u al een vonnis van de rechtbank heeft verkregen op grond waarvan de schuldenaar uw vordering moet voldoen, maar u niet weet wat het buitenlandse bankrekeningnummer is van deze schuldenaar, dan kunt u de rechtbank bij het verzoek voor bankbeslag ook verzoeken om informatie over de bankrekening van uw schuldenaar.
U dient dan aannemelijk te maken dat de schuldenaar een of meer rekeningen bij een bank in een bepaalde EU-lidstaat aanhoudt. De informatie-instantie van de betreffende lidstaat zou doorgaans in staat moeten zijn om de gegevens van de bankrekening dan te achterhalen. EU-lidstaten hebben namelijk de verplichting om hiervoor zorg te dragen.
Conclusie
Het Europees bankbeslag biedt mogelijkheden indien u te maken heeft met een niet betalende partij die actief is binnen de EU. Het opvragen van rekeninginformatie indien u reeds een toewijzend vonnis in uw bezit heeft, is daarnaast een interessante mogelijkheid om de kans op betaling van uw vordering te maximaliseren.
Denkt u dat een Europees bankbeslag u of uw onderneming uitkomst kan bieden? Neem dan contact op met Henk Brat, Joris de Wilde of Ruben Herculeijns van het litigation team van Banning Advocaten voor meer informatie.
