Met ingang van 1 januari 2012 is de datum waarop de huwelijksgoederengemeenschap wordt ontbonden niet meer de dag waarop de echtscheiding in de Registers van de Burgerlijke Stand wordt ingeschreven, maar de dag waarop het echtscheidingsverzoek bij de rechtbank is ingediend. Met ingang van die datum is de huwelijksgoederengemeenschap tussen partijen ontbonden. Om jegens derden een beroep op deze ontbinding te kunnen doen, dient het echtscheidingsverzoek te worden ingeschreven in het Huwelijksgoederenregister. Slechts dan kan op de ontbinding jegens een derde een beroep worden gedaan.
De wetgever heeft bewust gekozen voor een ontbinding van de huwelijksgoederengemeenschap per de datum waarop het echtscheidings-verzoek is ingediend. De reden daarvan is gelegen in het feit dat voorheen tijdens de procedure, waarin echtgenoten veelal gescheiden leven, de gemeenschap bleef bestaan. Dit kon tot gevolg hebben dat door één van de echtgenoten verworven goederen of aangegane schulden tot de huwelijksgoederengemeenschap gingen behoren en in de afwikkeling daarvan moesten worden meegenomen. Dat vond de wetgever niet wenselijk.
Thans is de huwelijksgoederengemeenschap dus met ingang van de datum waarop het echtscheidingsverzoek is ingediend ontbonden. Indien één van de echtgenoten na de datum waarop de huwelijksgoederengemeenschap is ontbonden een na de ontbinding van de gemeenschap ontstane privéschuld voldoet met gemeenschappelijk vermogen, dan ‘verkrijgt’ de huwelijksgoederengemeenschap een vordering op deze echtgenoot. Uiteraard geldt het voorgaande ook in de omgekeerde situatie. Wanneer een gemeenschappelijke schuld wordt verhaald op een privégoed van één van de echtgenoten dat hij of zij na de ontbinding heeft verkregen, dan heeft deze echtgenoot een vordering op de ontbonden huwelijksgoederengemeenschap.
Om ook jegens derden de ontbinding van de huwelijksgoederengemeenschap te doen laten gelden, dient het echtscheidingsverzoek te worden ingeschreven in het Huwelijksgoederenregister. Vanaf het moment van inschrijving verandert hun verhaalspositie. Schuldeisers kunnen hun vorderingen op de huwelijksgoederengemeenschap dan uitsluitend verhalen op de goederen die tot de ontbonden huwelijksgoederengemeenschap behoren.
Via de website http://hgr.rechtspraak.nl kan iedereen (zonder kosten) inzage krijgen in alle huwelijksgoederenregisters. Daarvoor dient de achternaam van elke partner en de datum van de huwelijksvoltrekking te worden ingevoerd. De akte is openbaar en voor iedereen (kosteloos) opvraagbaar.
