Als een medewerker besluit een jaar lang geen vakantiedagen op te nemen, kan een werkgever dan eenzijdig de vakantie bepalen? De wet biedt een duidelijk kader, maar in de praktijk blijken er vaak vragen over het vaststellen van vakantiedagen.
De belangrijkste regel bij het bepalen van vakantiedagen is dat de werkgever de begin- en einddata van de vakantie vaststelt in overeenstemming met de wensen van de werknemer. Alleen zeer krachtige argumenten kunnen hiertegen in gaan. Er is echter een uitzondering op deze hoofdregel; als er een regeling voor het vaststellen van vakanties is opgenomen in een CAO of schriftelijke overeenkomst (zoals een individuele arbeidsovereenkomst).
In een zaak die in februari 2007 voor de kantonrechter in Rotterdam kwam, was er geen specifieke regeling voor vakanties opgenomen in de arbeidsovereenkomst of een geldende CAO. In deze situatie wilde de werknemer geen vakantie opnemen. De kantonrechter baseerde het oordeel op de wet en de daarbij horende uitleg. Volgens deze wetgeving ligt de keuze om al dan niet, en wanneer en hoe lang op vakantie te gaan bij de werknemer. Er bestaat dus geen verplichting voor de werknemer om een minimum aan vakantiedagen op te nemen, noch het recht voor de werkgever om eenzijdig vakantiedagen op te leggen.
In deze zaak oordeelde de kantonrechter dat de hoofdregel van de wet van toepassing was, waardoor de werkgever de vakantiedata vaststelt, in overeenstemming met de wensen van de werknemer. De rechter voegde hier wel aan toe dat het eenzijdig vaststellen van de vakantie door de werkgever toch rechtsgeldig kan zijn onder bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld als het verzoek van de werknemer om geen vakantie op te nemen in strijd zou zijn met goed werknemerschap of onacceptabel zou zijn volgens normen van redelijkheid en billijkheid. Het feit dat het niet opnemen van vakantiedagen financieel nadeliger zou zijn voor de werkgever aan het einde van de arbeidscontract, werd door de kantonrechter niet beschouwd als een reden om tegen de wensen van de werknemer in vakantiedagen op te leggen.
Als u verwacht dat er een (collectieve) beslissing over vakantiedagen moet worden genomen, is het raadzaam om hierover een regeling in de arbeidsovereenkomst of het personeelshandboek op te nemen, als er geen overeenkomst is in de CAO.