Ouders en social media, hoe zit het eigenlijk met de privacy van de kinderen? En wat kan je doen wanneer de andere ouder de kinderen overmatig op (niet besloten) social media plaatst?

Blogs Familie- & Erfrecht
Het gebruik van social media is tegenwoordig voor veel mensen de normaalste zaak van de wereld. Gebeurtenissen uit het dagelijkse leven worden op grote schaal via internet gedeeld. “Bloggen” en “vloggen” zijn zelfs beroepen geworden, waarmee sommige mensen volledig in hun levensonderhoud voorzien. Er zijn ook steeds meer ouders actief op social media, waarbij de kinderen volop te zien en te horen zijn en/of waarbij de kinderen zelfs de hoofdrol spelen. Maar hoe zit het eigenlijk met de privacy van deze kinderen? In onze praktijk is merkbaar dat ouders, vooral nadat zij uit elkaar gaan, steeds vaker meningsverschillen hebben over in welke mate het acceptabel is om beelden of geluidsfragmenten van de kinderen op internet te plaatsen. Het aantal juridische procedures over deze kwestie neemt toe. Zo ook in deze uitspraak van Rechtbank Den Haag van 1 oktober 2018, ECLI:NL:RBDHA:2018:13105. In deze zaak verzocht de vader van twee jonge kinderen van 4 en 2 jaar oud (kort gezegd) de rechtbank te bepalen dat de moeder alle videologboeken op social media waarin zijn kinderen te zien zijn te verwijderen. Daarnaast verzocht hij de moeder te verbieden om beelden waarop de kinderen te zien zijn en om berichten over zaken die de kinderen betreffen op voor ieder toegankelijke internetsites te plaatsen. Ook verzocht hij een dwangsom op te leggen. De vader van de kinderen legt aan zijn verzoek ten grondslag dat de moeder van de kinderen vlog’s van de kinderen op algemeen toegankelijke social media plaatst en dat dat in strijd is met de belangen van de kinderen en hun recht op privacy. De vader vreest dat de foto’s, filmpjes en mededelingen over de kinderen online rond gaan zwerven en daardoor een object kunnen worden van pedofilie en pestgedrag. Hij wil hen hiertegen beschermen. De moeder van de kinderen is een buitenlandse vrouw die via de foto’s en video’s aan haar volgers wil laten zien hoe de Nederlandse cultuur is en dan met name hoe kinderen in Nederland worden opgevoed. Zij heeft hiervan haar werk kunnen maken en genereert hier inkomen mee. Zij verweert zich tegen het verzoek van de man. Volgens haar zijn de kinderen niet anders gewend dan dat zij een camera om zich heen hebben en is tot nu toe niet gebleken dat het plaatsen van foto’s en video’s nadelige gevolgen voor hen heeft. Daarnaast is zij van mening dat in de huidige maatschappij waarbij een groot gedeelte van de wereld opgroeit met social media en waarin via social media veel educatie wordt gegeven, niet van haar mag worden geëist dat zij geen foto’s of video’s meer plaatst waarin de kinderen zichtbaar zijn. De rechtbank is het niet met de vrouw eens en wijst het verzoek van de man toe. Volgens de rechtbank is door de moeder onvoldoende bestreden dat het door de vader gevreesde risico op pestgedrag, de nadelige gevolgen voor het later functioneren in het sociaal maatschappelijk verkeer en – in mindere mate – objectivering door pedofielen, zich voor zal doen. De rechtbank acht dit risico ook verre van denkbeeldig. De stelling van de moeder dat tot op heden niet is gebleken van nadelige gevolgen van de inbreuk op de privacy van de kinderen doet daaraan niet af. Gelet op de leeftijd van de kinderen, 4 en 2, gaat de rechtbank ervan uit dat hun begripsvermogen en leefomgeving nog niet zodanig zijn dat zij al bewust blootgesteld hebben kunnen worden aan tot de vlogs te herleiden pestgedrag of ridiculisering door derden, in het bijzonder leeftijdsgenoten. Dit zal in de toekomst wel degelijk het geval kunnen zijn. De rechtbank kent voorts geen gewicht toe aan de (financiële) belangen van de moeder zelf. Als stimulans voor het nakomen van de beslissing ziet de rechtbank daarnaast aanleiding om een dwangsom op te leggen van € 500 per dag dat de moeder in gebreke blijft aan de beslissing te voldoen met een maximum van € 25.000. Het is goed om bij het ouderschapsplan stil te staan bij het onderwerp social media. Mocht u dat niet hebben gedaan en/of mocht daarover een discussie bestaan tussen u en uw ex-partner, neem dan contact op met de sectie Familierecht.   Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of heeft u andere familie-erfrechtelijke vragen, neemt u dan gerust vrijblijvend contact op met Margot Kleijnen.