Op 29 mei 2019 is het wetsontwerp “overgang van onderneming in faillissement” gepubliceerd, welke een nieuwe regeling ter bescherming van de positie van werknemers bij een overgang van onderneming in faillissement tracht te bewerkstelligen.
Achtergrond
Op dit moment zijn de regels van overgang van onderneming niet van toepassing bij een faillissement (doorstart). Dit brengt met zich dat een koper/doorstarter van een failliete onderneming op dit ogenblik niet verplicht is om werknemers over te nemen.
Samenvatting wetsvoorstel
Kort gezegd wordt voorgesteld dat werknemers die ten tijde van de faillietverklaring in dienst zijn bij de gefailleerde werkgever, op het moment van de overgang van de onderneming in principe in dienst komen bij degene die de onderneming na het faillissement overneemt en voortzet.
Uitzondering
Op deze regel wordt één belangrijke uitzondering gemaakt. Als er economische, technische of organisatorische redenen zijn die leiden tot verlies van arbeidsplaatsen, hoeft de overnemende partij niet alle werknemers een dienstverband aan te bieden. De ratio hiervan ligt in het belang van betrokkenen bij het verzekeren van het voortbestaan van de onderneming op langere termijn. Er zou op een objectieve en transparante manier bepaald moeten worden welke werknemers wel en niet meegaan (namelijk via de “inspiegelingsmethode”).
Werknemers die na de overgang niet in dienst komen bij de overnemende partij, mogen niet door een concurrentiebeding worden beperkt om elders werkzaam te zijn.
Blijkt binnen 26 weken na de overgang dat er toch werk is voor meer werknemers en ontstaat er binnen de onderneming een vacature voor dezelfde werkzaamheden die voor de overgang werden verricht door werknemers die – door het voorziene verval van arbeidsplaatsen – nog niet bij de overnemende partij in dienst zijn getreden, dan moet de overnemende partij één van die werknemers een dienstverband aanbieden op basis waarvan hij alsnog zijn vroegere werkzaamheden binnen de onderneming kan hervatten.
Toepassing
De nieuwe regeling is alleen van toepassing als bij een bedrijfsovername sprake is van een overgang van onderneming in de zin van de richtlijn. Daarbij is beslissend of de identiteit van de betrokken onderneming of een onderdeel daarvan bewaard blijft.
Rol curator
De curator is de eerste die toetst of het overnameplan van de overnemende partij voldoet aan de regels van overgang van onderneming. De curator dient de ondernemingsraad en/of de personeelsvereniging in dat verband advies te vragen over de bedrijfsovername. Om daadwerkelijk over te kunnen gaan tot een verkoop, heeft de curator als vanouds toestemming nodig van de rechter-commissaris, of, als er eventueel nog hoger beroep wordt ingesteld, de rechtbank. In de nieuwe regeling zullen enkel ook de rechter-commissaris en de rechtbank scherper lijken voor de vraag of de overgang van de werknemers conform deze nieuwe regeling zal zijn.
Slot
Hoewel het wetsvoorstel werknemers wil beschermen tegen rechtsonzekerheid, is de andere kant van de medaille dat ondernemers zich mogelijk terughoudender zullen opstellen bij de overweging om een bod uit te brengen op een gefailleerde vennootschap. Een overnemende partij wil een voor de onderneming meest optimale doorstart, hetgeen doorgaans een eigen selectie van over te nemen personeel kan betekenen, waarbij een inspiegelingsmethode, gebaseerd op enkel historische aspecten, mogelijk niet aantrekkelijk zal zijn.
In dat geval kan het wetsvoorstel leiden tot een daling in geïnteresseerde doorstarters, hetgeen een negatief effect zal hebben voor werknemers, nog daargelaten voor schuldeisers, terwijl de nieuwe regeling juist de belangen van de bij het faillissement betrokken schuldeisers en werknemers tracht te dienen.
We gaan zien of de inmiddels verstreken consultatieronde zal leiden tot nadere aanpassingen van het wetsontwerp.
Heeft u naar aanleiding van dit blog vragen over dit wetsontwerp of over bedrijfsovername na faillissement? Neem dan contact op met Suzanne Lodder of één van de andere leden van onze sectie Ondernemingsrecht.
